Uluslararası Af Örgütü’nden insan hakları odaklı habercilik örneği: İHABER gazetesi

Uluslararası Af Örgütü İnsan Hakları Eğitimi programı 2019 -2020 yılında yerel basına verdiği insan hakları temelli habercilik eğitimlerini tamamladı. Eğitimlerin ardından çoğunluğu katılımcı gazetecilerden oluşan bir ağın yerelden insan hakları odağında hazırladığı haberlerle İHABER e-gazetesini yayınlandı. Eğitimler süresince yürütülen tartışmaları somutlaştırmak amacıyla katılımcıların ve diğer gazetecilerin katkılarıyla tek seferlik olarak yayınlanan İHABER, insan hakları odaklı haberciliğe bir örnek teşkil etmeyi amaçlıyor.

Uluslararası Af Örgütü İnsan Hakları Eğitim programı geçtiğimiz yıl “Yerel Basına Yönelik İnsan Hakları Temelli Habercilik Atölyeleri” düzenledi. İnsan haklarını ve hak ihlallerini haberleştirirken sorumlu bir gazetecilik pratiğine dair atölyeler dizisinin ilkini 21-22 Şubat 2020 tarihlerinde Bursa’da yerel basın mensuplarının katılımıyla gerçekleştirildi. Programının yüz yüze ve çeşitli illerde sürmesi planlanırken pandeminin hayatımıza girmesi ile eğitimler çevrimiçi olanaklarla devam etti. Bir yıl boyunca yürütülen atölyelerde 150’nin üzerinde yerel basın çalışanı, alanında uzman gazeteciler ve akademisyenler ile  buluştu.

Eğitimci kadrosunda Ceren Sözeri, Gökçer Tahincioğlu, Tora Pekin, Faruk Eren, Faruk Bildirici, Özlem Akarsu Çelik, Hale Gönültaş ve Burcu Karakaş gibi isimlerin olduğu program çerçevesinde gazeteciler ve akademisyenler yerel basın mensuplarıyla, insan hakları hareketi ve evrensel insan hakları dili ve bakış açısıyla yerel sorunlar nasıl ele alınır, insan hakları odaklı habercilik ile yapılan haberlerin daha fazla kişiye ulaşması nasıl mümkün olur gibi önemli ve güncel başlıkları tartışmalar ve pratikler üzerinden çalıştı.

Atölyelerden sonra katılımcıların haberleri ve diğer gazetecilerin katkıları ile ‘İHABER’ e-gazetesi yayımlandı. Gazete hem atölye boyu yapılan çalışmaların yansıması olarak hem de insan hakları odaklı haberciliğe önemli bir örnek teşkil etmek amacıyla tek sayı olarak yayımlandı. İHABER’e, atölyelere katılan gazeteciler, danışma kurulu üyeleri ve Uluslararası Af Örgütü çalışanları katkı sundu. İnsan Hakları Eğitim programı danışma kurulu üyesi Gökçer Tahincioğlu’nun editörlüğünü üstlendiği gazetede ekoloji, sağlık, mülteci, kadın ve sivil toplum alanlarındaki konu başlıklarını insan hakları perspektifi ile ele alan sekiz haber, iki söyleşi ve dört köşe yazısı yer alıyor.

Gazeteci Dilek Atlı, Nagihan Görken, Burcu Taner, Kavel Alpaslan, Murat Güreş, Songül Başkaya, Atiye Eren, Hatice Türkan ve UAÖ Basın Sorumlusu Fatma Yörür haberler ve söyleşilerle İHABER’e katkı sundu.  Ceren Sözeri, Av. Tora Pekin, M. Onur Yılmaz ve Ruhat Sena Akşener yazılarıyla bu özel sayıda yer aldı.

Uluslararası Af Örgütü İnsan Hakları Eğitimi program sorumlusu Ceren Erol, “Basın özgürlüğü ve ifade özgürlüğü Uluslararası Af Örgütü’nün önemli çalışma alanlarından biri. Toplumdaki herkesin, insan haklarından yararlanabilmeleri için basın özgürlüğünün ve çoğulcu medya ortamının varlığı önemli. Tam da bu nedenle, gazetecilerden, kamuoyunu bilgilendirme sorumluluğunu yerine getirirken insan haklarını koruması, adil ve sorumlu bir habercilik yapması beklenir. Özgürce ve insan hakları perspektifi de gözetilerek yapılan haberler ve ulaşılan kitleler karşılıklı olarak hem ifade özgürlüğü mücadelesini hem de insan hakları mücadelesini mutlaka olumlu etkileyecektir. Bu açıdan insan hakları mücadelesi ve yerel basının misyonu birbirini son derece besleyen iki konu ve bizler bunu eğitimler boyunca bir kez daha görme şansı bulduk. ‘İnsan Hakları Temelli Habercilik’ atölyelerinin sonucu karşılıklı çok şey öğrendik.  Bu yolculuğumuzun kolektif sonuçlarından biri olan İHABER, insan hakları perspektifi gözetilerek yapılan haberlerin bir durağı ve insan hakları odaklı haberciliğin buluşma noktası oldu. Tek sayılık İHABER gazetemizi, yerel basında daha fazla insan hakları temelli habercilik yaklaşımı görme umuduyla paylaşıyoruz. Bize bu yolculukta eşlik eden danışma kurulu üyelerimize, katkı sunan, atölyelere katılan gazetecilere, gazeteci adaylarına teşekkür ederiz.”